عیبیابی شیر انبساط: راهنمای تخصصی تشخیص و رفع خرابی TXV و EEV
شیر انبساط (TXV یا EEV) وظیفه تنظیم دقیق جریان مبرد ورودی به اواپراتور را بر عهده دارد. از آنجا که این شیر مستقیماً بر سوپرهیت (Superheat) سیستم نظارت میکند، هرگونه نقص در آن میتواند به سرعت راندمان سرمایش را کاهش داده و خطر بازگشت مبرد مایع (Liquid Floodback) و آسیب دائمی به کمپرسور را افزایش دهد.
شیر انبساط؛ مغز متفکر سیکل تبرید 🧠
این راهنما بر تشخیص صحیح علائم و دلایل ریشهای خرابی شیر انبساط تمرکز دارد. شناخت به موقع علائم هشداردهنده میتواند از آسیب به کمپرسور و کاهش راندمان سیستم جلوگیری کند.
پیشگیری از آسیب به کمپرسور
تنظیم صحیح شیر انبساط میتواند از بازگشت مایع به کمپرسور که هزینههای میلیونی به دنبال دارد جلوگیری کند.
- جلوگیری از Liquid Floodback
- افزایش عمر مفید کمپرسور
- بهینهسازی مصرف انرژی
- حفظ راندمان سرمایشی
تشخیص تفکیکی مشکلات
عیبیابی شیر انبساط نیازمند دانش تخصصی است زیرا علائم مشابه ممکن است ناشی از مشکلات مختلفی باشند.
- تشخیص تفاوت بین گرفتگی و نقص حسگر
- تفکیک مشکلات TXV از کمبود مبرد
- شناسایی خرابیهای EEV
- ارزیابی وضعیت فیلتر درایر
مدیریت اقتصادی تعمیرات
انتخاب بین تعمیر و تعویض شیر انبساط نیازمند ارزیابی دقیق اقتصادی و فنی است.
- برآورد هزینه تعمیر در مقابل تعویض
- ارزیابی سازگاری شیر جدید با سیستم
- در نظر گرفتن هزینه سرویس دورهای
- مقایسه دقت TXV و EEV
نقش سوپرهیت در عیبیابی شیر انبساط
سوپرهیت (Superheat) کلید اصلی در عیبیابی شیر انبساط است. این پارامتر به میزان گرمایش اضافی مبرد پس از تبخیر کامل در اواپراتور اشاره دارد.
| مقدار سوپرهیت | وضعیت سیستم | تأثیر بر عملکرد | اقدام اصلاحی |
|---|---|---|---|
| ۴-۸ درجه سانتیگراد | ایدهآل | عملکرد بهینه، راندمان حداکثر | نیاز به تنظیم ندارد |
| کمتر از ۴ درجه | سوپرهیت پایین | خطر بازگشت مایع به کمپرسور | تنظیم شیر انبساط (کاهش جریان) |
| بیشتر از ۸ درجه | سوپرهیت بالا | کاهش ظرفیت سرمایش، افزایش مصرف انرژی | تنظیم شیر انبساط (افزایش جریان) |
| نوسان مداوم | نقص حسگر یا گرفتگی | عملکرد ناپایدار، سیکلهای کوتاه | تعویض شیر یا رفع گرفتگی |
روش اندازهگیری صحیح سوپرهیت
اندازهگیری فشار ساکشن
فشار ساکشن را در خروجی اواپراتور اندازهگیری کرده و آن را به دمای اشباع تبدیل کنید.
- اتصال مانومتر به پورت سرویس
- خواندن فشار ساکشن (PSIG)
- تبدیل فشار به دمای اشباع با چارت مبرد
- ثبت دمای اشباع (Saturation Temperature)
اندازهگیری دمای واقعی
دمای واقعی لوله مکش را در همان نقطه اندازهگیری فشار اندازهگیری کنید.
- استفاده از سنسور دمای تماسی دقیق
- عایقکاری سنسور برای دقت بیشتر
- خواندن دمای خط مکش (Suction Line Temperature)
- انتظار برای تثبیت مقادیر
محاسبه سوپرهیت
تفاوت بین دمای واقعی و دمای اشباع، سوپرهیت سیستم است.
- محاسبه: دمای واقعی – دمای اشباع
- تأیید دقت اندازهگیریها
- مقایسه با محدوده استاندارد
- تکرار اندازهگیری در شرایط مختلف بار
نکته فنی: سوپرهیت ایدهآل برای اکثر سیستمهای برودتی بین ۴ تا ۸ درجه سانتیگراد است. مقادیر خارج از این محدوده نشاندهنده مشکل در شیر انبساط، شارژ مبرد یا سایر اجزای سیستم است.
عیبیابی شیر انبساط حرارتی (TXV)
شیرهای انبساط حرارتی (Thermal Expansion Valve) از یک حباب حسگر، لوله مویین و دیافراگم برای تنظیم جریان مبرد استفاده میکنند. مشکلات متداول TXV عبارتند از:
| علائم خرابی | دلیل احتمالی | نحوه تشخیص | راه حل |
|---|---|---|---|
| سوپرهیت بسیار بالا | گرفتگی فیلتر، کمبود مبرد، نقص حباب حسگر | اندازهگیری سوپرهیت، بررسی فشارها | تعویض فیلتر درایر، شارژ مبرد، تعویض TXV |
| سوپرهیت بسیار پایین | شارژ بیش از حد مبرد، نقص دیافراگم | بررسی شارژ مبرد، تست عملکرد دیافراگم | تنظیم شارژ مبرد، تعویض TXV |